Skip to content

Liderka Agnieszka Zamojska

P. Agnieszka Z Bratem 01
sobota, 2 października, 2021

Liderka Agnieszka Zamojska

sobota, 2 października, 2021

 

 

 

 

Już nie tylko oscypek, rogal marciński czy obwarzanek. Dawny i kultowy napój żniwiarzy, czyli Podpiwek kujawski, został jednym z 43 polskich produktów chronionych geograficznie przez Unię Europejską. Gazowany, bezalkoholowy napój z województwa kujawsko-pomorskiego jest już prawnie chroniony na terytorium Wspólnoty. Historia jego wytwarzania sięga 1816 roku, kiedy to na Kujawach powstała pierwsza fabryka cykorii. Współczesnym czasom przywróciła go pasjonatka regionalnych smaków - Agnieszka Zamojska.

We wspomnieniach mieszkańców Kujaw, podpiwek jest wprost legendarnym napojem żniwiarzy. Gazowanym, ciemnobrązowym, fermentowanym, słodzonym i bezalkoholowym. Jego głównymi składnikami są: prażone ziarna jęczmienia, chmiel aromatyczny i zmielony korzeń cykorii kupowany w podinowrocławskich Wierzchosławicach. Wyciągnięty latem z chłodnych piwnic, doskonale gasił pragnienie i pozwalał zregenerować siły. Napój zanoszony był żniwiarzom w szczelnie zamkniętych kanach lub butelkach zamykanych na zamknięcie pałąkowe. Mieszkańcy tego regionu, wypracowali sobie nawet szeroki wachlarz sposobów przechowywania podpiwka kujawskiego np. w chłodnych pomieszczeniach piwnicznych, ziemiankach przydomowych, lodowniach, studniach czy wykopanych w ziemi dołach.

Historia podpiwka kujawskiego, jest związana z braćmi Bohm, którzy swoja pierwszą fabrykę cykorii, wybudowali we Włocławku. Najpierw importowali produkt z zagranicy. Jednak, pod koniec XIX wieku, gdy na Kujawach uprawa cykorii stała się popularna, rodzeństwo suszyło cykorię m.in. w Brześciu Kujawskim. Z kujawskiej cykorii produkowano najpierw kawę, a dopiero potem ruszyła produkcja podpiwka w proszku - do samodzielnego przygotowania. Ferdynand Bohm tak opisywał ówczesne wydarzenia: „Jest rok Pański 1816, zima. Ze wzruszeniem sięgam po pióro, by najważniejsze chyba w życiu słowa nakreślić: oto po roku starań wraz z bratem, własną fabrykę otwarliśmy. Kawę z cykorii umyśliliśmy produkować, jako że zdrowa jest i tania. O jakość najwyższą zatem w pierwszej kolejności zabiegać będziemy. Wszak nazwiskiem własnym nie można podłego towaru firmować.”

Podpiwek kujawski nie zmienił się przez lata. Można kupić wersję instant. Dostępny jest również w butelkach. Jego smak i recepturę doceniały pokolenia. Teraz, trunek zyskał również sławę w Europie. Komisja Europejska uznała produkt jako regionalny i przyznała mu znak Chronione Oznaczenie Geograficzne. To pierwszy produkt w kujawsko-pomorskim ze znakiem unijnym ChOG, a także pierwszy produkt w Unii Europejskiej zarejestrowany w dwóch formach (produkt gotowy i do przygotowania – z paczki). Nie pozwalała o tym produkcie zapomnieć Agnieszka Zamojska.

- Moja rodzina pochodzi z Włocławka. Moja prababcia robiła w domu Podpiwek kujawski z paczki. Mam nawet związane z tym wspomnienia. Pamiętam, że w pewien upalny, słoneczny dzień, postawiła butelki ze świeżym podpiwkiem na parapecie (w końcu na paczce podpiwka było wyraźnie napisane - pierwszy dzień trzymać butelki w ciepłym miejscu). Zakończyło się to wielką eksplozją…Wielu mieszkańców naszego regionu miało podobne przygody z tym napojem, bo potrafił czasami narozrabiać. Dla wielu z nas, to były pierwsze doświadczenia z żywym napojem fermentowanym. Postanowiłam spisać jego historię i nieco ujarzmić jego temperament, dopisując technologię produkcji. Ogromnym zaskoczeniem był dla mnie fakt, że historia głównego składnika podpiwka kujawskiego, zaczęła się w mojej rodzinnej Bydgoszczy. W przypadku Podpiwka kujawskiego, historia zatoczyła koło i połączyła w tym produkcie dwa ważne dla mnie miasta. Podpiwek kujawski postanowiłam zarejestrować w dwóch formach, ponieważ zdawałam sobie sprawę, że nie każdy potrafi poradzić sobie z domową produkcją tego napoju. Poza tym, w dzisiejszych czasach, każdy jest zabiegany i sięga po gotowe napoje. Dodatkowo, ktoś musiał w końcu dopisać zakończenie do przepisu na Podpiwek kujawski z paczki, aby nie dochodziło już do niekontrolowanych eksplozji butelek. Droga Podpiwka do europejskiego opatentowania była niełatwa. Długo zbierałam historyczne materiały, wiele godzin przesiedziałam w Archiwum Państwowym, a przede wszystkim kilkanaście lat zajmowałam się promocją napoju, aby na nowo odświeżyć o nim pamięć mieszkańcom Kujaw i Pomorza oraz Polski. Moje działania nie były tylko zarobkowe, ponieważ wiele rzeczy robiłam społecznie, po prostu z pasji – opowiada Agnieszka Zamojska.

 

Chcesz przeczytać cały artykuł?

https://agronomist.pl/articles/podpiwek-kujawski-polski-i-europejski

https://agronomist.pl/

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin